Één? Er zijn heel veel iconen in de pop- en rockmuziek, die van notenschrift niks snappen. En toch, of misschien juist daarom , fantastische muzikanten zijn geworden. Michael Jackson, de Beatles, Aretha Franklin, Kurt Cobain, Ilse de Lange, Taylor Swift en ga zo maar door (onderaan een nog veel langere lijst…)
Maar waarom zocht ik op google naar muzikanten, die geen noten kunnen lezen?
Als muziekdocent maak ik het vaak mee, dat mensen zich minder muzikaal voelen, omdat zij geen noten kunnen lezen. Door dit gebrek aan zelfvertrouwen trekken mensen zich in hun schulp terug en durven nog nauwelijks hun muzikale hart open te zetten. Op school krijgen we al geleerd, dat noten lezen de basis is voor muziek maken. Daaruit ontstaat bij veel mensen de overtuiging, dat het voor hun niet weggelegd is om een instrument te leren bespelen. Terwijl veel kinderen, jongeren en volgroeide mensen wel muziek zouden willen maken, als dat “stomme notenlezen” er niet voor nodig was.
Sinds mijn studie schoolmuziek ben ik op zoek naar wegen, om mensen te laten ervaren hoe plezierig muziek maken is. Vooral dan, als er geen notenlezen bij nodig is. Want het viel me al lang geleden op, dat de supervirtuose Romamuzikanten geen noten kunnen lezen. Hoe is het mogelijk? En het viel me ook op, dat het lijkt alsof juist de muziekstijlen, die op het “elitaire” Conservatorium worden geleerd na een tijd uitsterven. Eerst de klassieke muziek, dan de Jazz, en misschien in de toekomst ook de pop en rockmuziek en de Singer-songwriters.
Zelf werd ik tijdens mijn Jazz-zangstudie vooral onzeker. Het plezier in muziek maken verdween, want ik moest er continu met mijn hoofd bij zijn. Toen ik vanuit mijn hart muziek maakte was ik heel creatief maar ook heel kwetsbaar. Het schoolse conservatorium was hard voor mij. Toen ik in het tweede jaar van mijn jazz-studie begreep, dat mijn muzikale hart dichtging, voelde ik geen motivatie meer om door te gaan. Sindsdien werk ik bijna uitsluitend met muzikale amateurs samen en heb er heel veel plezier in.
Als ik naar onderstaande lijst van succesvolle muzikanten kijk, dan zie ik allemaal namen van kwetsbare mensen, wiens muziek mij nog steeds diep in het hart raakt. En dit geraakt-zijn-in-mijn-hart is voor mij de essentie van muziek.
Hoeveel potentieel muzikaal geluk wordt in de kiem gesmoord dankzij ons altijd oordelende onderwijssysteem. Samen muziekmaken is één van de “Best-things-in-life-are-free”-dingen. Muziekmaken en zingen is helend, het werkt preventief voor psychisch leed. Want droevige of woeste of vrolijke of passievolle liederen zingen is zo een werkzame uitlaatklep en een antidepressivum met de positieve bijwerking van een sociaal leven, waar voor je zo gauw niets vergelijkbaars voor vindt.
In mijn lessen en projecten doe ik een poging om alles wat vanuit het hart komt aan te moedigen en mijn leerlingen te laten begrijpen, dat het goed is wat ze doen. Dat het goed is om te stumperen, om uit te proberen, om fouten te maken. Dat muziek niet perfect hoeft te zijn om voor anderen van waarde te zijn. Alle uitingen van het hart zijn mooi, als er ook vanuit het hart geluisterd wordt.
Muziek is dus ten allen tijde een aangelegenheid van het hart. En daarom is het heel waarschijnlijk, dat juist iemand die geen noten kan lezen, en toch een instrument bespeelt, de mensen in het hart raakt. Trouwens: muzikanten die geen notenschrift lezen kunnen dan meestal wel tabs en akkoordsymbolen lezen. (Dat zijn plaatjes, waar op staat welke snaren of toetsen je moet drukken voor een bepaald akkoord.) Daardoor is het mogelijk om voor zelfbedachte melodieën de akkoorden te bedenken. Andere muziekanten die tabs en akkoordsymbolen begrijpen kunnen dan heel makkelijk meespelen.
Ben jij er ook van overtuigt, dat je een betere muzikant wordt als je bladmuziek kunt lezen?
Bekijk dan even deze enorme lijst van geniale muzikanten, die allen geen noten konden lezen.
Michael Jackson. Alle vier de Beatles. Elvis Presley. Jimi Hendrix. Jimmy Page. Eric Clapton. B.B. Koning. Stevie Ray Vaughan. The Bee Gees. Eddie Van Halen. Robert Johnson. Slash. Angus Young van AC / DC. Tony Iommi van Black Sabbath. Tom Morello van Rage Against the Machine. Adam Jones van Tool. James Hetfield van Metallica. Danny Elfman. Stevie Wonder. Dave Brubeck. Andrea Bocelli. Wes Montgomery. Jimmy Smith. Charles Mingus. Erroll Garner. Irving Berlin. Chet Baker. Pete Townsend. Tori Amos. Jerry Garcia. Bob Dylan. Kurt Cobain. Taylor Swift. Bob Marley, John Ewbank. Ilse de Lange. Aretha Franklin.
( Deze lijst met namen komt uit het boek “The key of one” van Robbie Gennet. Aangevuld door mij met Ilse de Lange (over haar las ik ooit in een muziekmethode), Aretha Franklin en Michael Jackson (msn.com).
Volgende tekst komt van msn.com
Beroemde muzikanten, die nog geen muzieknoot kunnen lezen
Michael Jackson
Ondanks dat hij al als jong knaapje op het podium stond, zou Michael Jackson naar verluidt niet in staat zijn om bladmuziek te kunnen lezen.
Het schijnt dat wanneer hij een melodie in zijn hoofd had, hij het hardop zong en dat met een taperecorder opnam. Hij deelde het vervolgens met andere muzikanten die zijn ideeën uitschreven en ook de muziek voor de instrumenten erbij schreven. Uiteindelijk werd het dan in de studio opgenomen.
Paul McCartney
Een van de beroemdste Beatles bedacht een paar van de meest iconische nummers uit de muziekgeschiedenis. Maar tijdens zijn carrière vond hij het simpelweg niet nodig om noten te leren lezen en schrijven.Hij vertelde daar ooit over dat hij met de andere Beatles, die ook geen bladmuziek konden lezen, samen kwam om gewoon wat te jammen en zo tot een melodie en nummer kwamen. Zo lang ze maar wisten welke akkoorden ze moesten aanslaan, vonden ze het niet nodig om het systeem van bladmuziek onder de knie te krijgen.
Jimi Hendrix
Jimi Hendrix wordt beschouwd als een van de grootste gitaristen aller tijden. Hij ademde muziek, dus waarom zou je dan noten moeten lezen?Hij heeft zichzelf gitaar leren spelen en ging daarbij enkel en alleen op zijn gehoor af. Hij zou ook synesthesie hebben gehad, een neurologisch verschijnsel waarbij een zintuiglijke waarneming ongewild ook een of meerdere andere zintuiglijke indrukken oproept. Hij zag muziek in kleuren en vertrouwde volledig op zijn fantasie en gevoel wanneer hij muziek schreef. Daarnaast improviseerde hij veel.
Lionel Richie
Lionel heeft naar verluidt piano leren spelen door veel naar zijn oma te kijken, terwijl zij speelde. Hij weet hoe de noten klinken, maar hij kan geen bladmuziek schrijven noch lezen. ‘Ik kan geen noten lezen. Als ik niet was begonnen met zingen, dan zou ik landschaps- of interieurarchitect zijn geworden’, aldus Lionel.
Elvis Presley
Zelfs de King of Rock & Roll kon geen noot lezen. Hij heeft ook nooit een formele muzikale training gehad en schreef dus nooit een noot op papier. In plaats daarvan leerde hij alles op het gehoor. Zijn collega’s vertelde dat hij een instrument intuïtief kon bespelen en dat hij na het beluisteren van een nummer, het zo kon naspelen op zijn gitaar.
Prince
Prince is een van de meest geliefde en uitgesproken muzikanten van zijn tijd. Hoewel hij 27 instrumenten kon bespelen, kon hij naar verluidt geen noot lezen.
Hij heeft zichzelf gitaar- en piano leren spelen en ondanks hij ontelbare nummers bedacht, kon hij akkoorden, toonladders en intervallen enkel op het gehoor identificeren.
Bob Dylan
Het oeuvre en de stijl van Bob Dylan is door ontiegelijk veel mensen tot de noot bestudeerd, maar de folk legend zelf vond het niet nodig om bladmuziek te kunnen lezen. Dat is misschien ook niet zo gek als je bedenkt dat zijn muziek vooral om zijn teksten draait. De tekst was belangrijker dan de bladmuziek.
Miles Davis
Miles Davis is waarschijnlijk de meest innovatieve en gevierde jazzmuzikanten van onze tijd. Hoewel hij wel op het befaamde Juiliard conservatorium heeft gezeten om muziektheorie te studeren, is hij eerder gestopt met zijn studie. De reden waarom hij de theorie niet onder de knie wilde krijgen is omdat hij voelde dat het zijn creativiteit beperkte. Dat had hij goed aangevoeld, omdat hij kort daarna de meest fantastische jazzmuziek aller tijden uitbracht.
Eric Clapton
Eric Clapton staat bekend om zijn fantastische gitaarkunsten, maar in zijn autobiografie vertelde hij dat hij zenuwachtig was om met wijlen Aretha Franklin op te treden omdat iedereen bladmuziek gebruikte terwijl hij geen noten kon lezen. Gelukkig voor hem kon Aretha zelf ook niet uit de voeten met bladmuziek.
Hij heeft gitaar leren spelen door oneindig naar bluesmuziek te luisteren.
Eddie Van Halen
Wijlen Eddie Van Halen heeft ooit echte pianolessen gehad, maar daarover vertelde hij dat hij zijn pianoleraar voor de gek hield door te doen alsof hij noten kon lezen, terwijl hij het op gehoor leerde spelen.
Kort nadat hij de muziek hoorde van Eric Clapton, wilde hij ook de rock-kant op en leerde gitaarspelen door de muziek van Clapton noot voor noot na te spelen.
Taylor Swift
Ze behoort tot de beroemdste pop-countryartiesten van het moment en had op 17-jarige leeftijd al haar eerste hit te pakken. Aan het muziektijdschrift Rolling Stone vertelde ze dat ze geen noten kan lezen. ‘Als muziek te technisch wordt, dan vind ik er niks aan. Ik kan enkel maar een heel klein beetje noten lezen. Bladmuziek is als wiskunde voor me. Ik hou ervan als muziek gewoon ontstaat, vanuit emotie.’
Slash
De Guns ‘N Roses-gitarist is wereldberoemd vanwege zijn snelle gitaarriffs, maar ook hij heeft alles geleerd op het gehoor. Hij houdt meer van de directe verbinding tussen zijn fantasie en zijn spel. ‘Nee ik kan geen noten lezen, ik speel op mijn gehoor. Ik probeer datgene wat ik hoor (voornamelijk in mijn hoofd) uit mijn handen te laten komen.’
Stevie Wonder
Natuurlijk is Stevie al zijn hele leven blind, maar ook het braille-notensysteem kan hij niet lezen. Sommigen beweren dat hij juist zo’n geniale componist en pianospeler is geworden, doordat bij hem de nadruk ligt op het geluid in plaats van de noten. Het stelt hem in staat ook geweldig te kunnen improviseren.
Kurt Vile
De indie-legende en voormalig gitarist van de band The War on Drugs, heeft naar verluidt zichzelf aangeleerd gitaar te kunnen spelen. Hij werd al snel een van de meest geliefde stemmen van de moderne rockmuziek, door simpelweg veel te oefenen en te luisteren.
Noel Gallagher
Ondanks dat hij diverse hits schreef voor de band Oasis, kan Noel Gallagher geen noot lezen. Dat vertelde hij in een interview met Rolling Stone, waaraan hij toevoegde dat hij ook geen geweldige gitarist en zanger is. Hij probeert simpelweg datgene wat er in hem opkomt in klanken te vertalen.
Ray Charles,
John Ewbank
Ilse de Lange
James Hetfield (Metallica)
Bob Marley
You must be logged in to post a comment.