Kunnen zingen betekent je stem durven laten horen, ruimte durven innemen, resonansruimtes van je lijf kunnen openen, een groot stembereik hebben, een goed ontwikkelt muzikaal gehoor hebben, gevoel voor ritme hebben en veel gezongen hebben. Je hoeft je stem niet op klassieke en op Rock-manier en in Flamenco-stijl en ook op R’n’B-manier te kunnen gebruiken. Als je maar durft te zingen op een manier, waar jezelf gelukkig van wordt. 

Mensen denken vaak, dat je zingen net zo moet oefenen als een instrument. En dat is ook zo. Maar zingen is heel veel makkelijker dan een instrument bespelen, dat weet iedereen, die jarenlang heeft geoefend op een instrument. 

Voor een instrument zijn daarom wekelijkse een-op-een-lessen handig, maar hoe zit dat dan met wekelijkse zanglessen? 

In mijn eigen lespraktijk heb ik ervaren, dat de wekelijkse zanglessen met kinderen vaak onzekerheid brengen over hun eigen stemgebruik. 

In tegenstelling tot een instrument, dat een kind nog helemaal niet kunt bespelen als het bij een docent komt, heeft het met zijn stem al heel veel gezongen. Het kind houdt van zingen met zijn stem, het voelt zich er fijn door. Dat is de allerbeste basis om verder te zingen, steeds meer liederen, waarschijnlijk steeds ingewikkelder omdat het kind groter groeit en een andere smaak ontwikkelt. 

Zanglessen vindt ik voor zoeen kind niet handig, wat mij adviezen in de wekelijkse lessen zouden hem het idee geven, dat het iets niet goed doet. Zoals al gezegd zit dat met instrumentale lessen heel anders. Er zijn talloze trucs en weetjes om een instrument goed te kunnen bespelen. Dat geld voor de kinderstem niet. 

Het allerbelangrijkste voor de ontwikkeling van de kinder(zang)stem is dat het plezier ervaart aan zingen, aan hard zingen, aan de ruimte vullen met zijn stem en zijn hartsgevoel. Want het zingen komt recht uit het hart, daardoor raakt het ons. Als we er een gewoonte van maken om het hoofd ertussen te schakelen en onze stem te controleren, omdat we bang zijn dat het niet mooi of juist is, dan verdwijnt de magie, de rechte lijn tussen stem en hart. 

Een muzikaal kind zingt moeiteloos melodieën na, met zijn eigen gekke woorden misschien als het nog geen Engels spreekt. Maar als de docent erop vertrouwd, dat het met de leeftijd van zelf verdwijnt, dan hoeft zij ook hier niet te corrigeren. 

De rechtstreekse verbinding van hart en stem zorgt voor de magie van een stem.

De muzikaliteit van een kind groeit juist door ook met harmonieën en grooves bezig te zijn. Dus door een akkoord-instrument te bespelen, zoals gitaar, ukelele of piano. Hoe beter een kind zijn eigen liedjes kan begeleiden, hoe groter zijn muzikaal zelfvertrouwen. Het zingen ontwikkelt zich automatisch mee. 

En nu kom ik terug op het begin. Kunnen zingen betekent:

  • je stem durven laten horen, 
  • ruimte durven innemen, 
  • resonansruimtes van je lijf kunnen openen, 
  • een groot stem bereik hebben
  • een goed ontwikkelt muzikaal gehoor hebben en 
  • gevoel voor ritme hebben en
  • veel gezongen hebben. 

De eerste vier ontwikkel je door hard te durven zingen. Veel kinderen durven dat niet en hebben aanmoeding nodig om de ruimte te vullen met hun stemgeluid. Hierdoor ontwikkelt zich tegelijk ook een groter stembereik. De verbinding met het hart kan blijven bestaan, wanneer het kind niet zijn stem hoeft te “controleren” op foutjes. 

De andere drie punten ontwikkelt men het beste door een akkoordinstrument te leren bespelen en leren zichzelf te begeleiden. Het kind is continu met zingen bezig en de zangstem kan zich op deze manier ontwikkelen. Maar zonder dat de verbinding met het hart wordt verbroken door met stemcontrole bezig te zijn. 

Ik heb zelf de ervaring gemaakt, dat het erg pijnlijk is als anderen zich teveel bemoeien met je zangstem. Je zangstem komt van binnen en je stelt je behoorlijk kwetsbaar op als je een lied laat horen. Daarvoor is het juist heel belangrijk, dat je stevig in je schoenen staat. Jezelf kunnen begeleiden helpt daar enorm bij en geeft je veel vrijheid.

Dus, ik adviseer alle kinderen onder de 12 die bij mij willen leren zingen, om een akkoordinstrument te leren bespelen en daarbij te zingen. Ondertussen moedig ik zo nu en dan aan om harder te zingen, en bied steeds uitdagendere liederen aan.